Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Νοέμβριος, 2011

Από τα μπουρμπουρέλια ως την Πρωτοχρονιά. Έθιμα του χθες, σήμερα

Εικόνα
Αντέχουν τα έθιμα στον θαυμαστό καινούριο μας κόσμο; Όταν αποφάσισα να γράψω για τα έθιμα της μετάβασης από την παλιά στην καινούρια χρονιά και το ρόλο που αυτά διαδραματίζουν στη σύγχρονη ζωή, το πρώτο πράγμα που σκέφθηκα είναι για ποιο πράγμα δεν θα ήθελα να μιλήσω. Δεν θα ήθελα να σας μιλήσω λοιπόν για το «χρέος» της διατήρησης της παράδοσης. Δεν θα ήθελα να χρησιμοποιήσω το ρήμα «πρέπει», Αυτό το απρόσωπο ρήμα συχνά υπάρχει για να καταδυναστεύει πολλές πτυχές της ζωής μας, γι’ αυτό και δεν έχει νόημα να προσθέτουμε κι άλλα «πρέπει» στην καθημερινότητά μας. Και τα έθιμα είναι ένα κομμάτι αυτής ακριβώς της καθημερινότητας. Είναι αλήθεια πως η ζωή μας έχει αλλάξει. Είναι αλήθεια πως κάποια στιγμή ως κοινωνία περάσαμε τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στο λαϊκό πολιτισμό και τον αστικό πολιτισμό. Σήμερα είμαστε όλοι πια αστοί, ακόμη κι αυτοί που ζουν μακριά από τα αστικά κέντρα. Κι όλα εκείνα τα θαυμάσια έθιμα που περιγράφουν οι μεγάλοι λαογράφοι μας, από τον Νικόλαο Πολίτη ως τον Δημήτριο

Το αρχαίο δράμα: ένας σπόρος που ταξιδεύει στους αιώνες

Εικόνα
Ο Γάλλος νομπελίστας συγγραφέας Αλμπέρ Καμύ είχε πει κάποτε πως, στη νεώτερη Ευρώπη, ο Σαίξπηρ αντιστοιχεί προς τον Αισχύλο, ο Μεσαίωνας προς την προσωκρατική φιλοσοφία, ο μεγάλος γάλλος συγγραφέας του κλασσικισμού Πιέρ Κορνέιγ προς τον Ευριπίδη, και, τέλος, ο εκπρόσωπος του γαλλικού διαφωτισμού Ντεκάρτ προς το Σωκράτη. Ο Καμύ ήθελε πολύ απλά να πει πως η Ιστορία (των ανθρώπων και της τέχνης) κάνει κύκλους, και τα πολιτιστικά φαινόμενα επαναλαμβάνονται κατ' αναλογία προς τα ιστορικά γεγονότα που συμβαίνουν την ίδια περίοδο. Πράγματι, αν το αρχαίο θέατρο γεννήθηκε από τη λατρεία του Διονύσου, το σύγχρονο θέατρο γεννήθηκε κι αυτό μέσα από τη λατρευτική διαδικασία: από το θρησκευτικό δράμα του Μεσαίωνα. Το αρχαίο δράμα, στις τρεις του μορφές (τραγωδία, κωμωδία και σατυρικό δράμα) γνώρισε τη μεγάλη του ακμή στα χρόνια της μεγάλης ακμής της Αθήνας, τον 5 ο π.Χ. αιώνα. Η τραγωδία (και μαζί της και τα άλλα δραματικά είδη) άρχισε να φθίνει μετά τη λήξη του Πελοποννησιακού Πολέμο