Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από 2017

Η μπάντα της Φιλαρμονικής Σχολής Κεφαλληνίας και ο πολιτισμός (;) μας

Εικόνα
Η μαέστρος της Φιλαρμονικής Σχολής Κεφαλληνίας κ. Αλεξία Μαρτσέλου, με το διακριτικό αλλά καίριο κείμενό της που δημοσιεύτηκε πρόσφατα (Μάιος 2016 ) στα τοπικά μέσα, διατυπώνει την αγωνία της για μια θλιβερή πραγματικότητα για τον πολιτισμό του Νομού μας: Η μπάντα της Φιλαρμονικής Σχολής Κεφαλληνίας, μιας από τις ιστορικές Φιλαρμονικές της Επτανήσου, δεν παιανίζει πια στους δρόμους της μικρής μας πόλης.

Η 21η Απριλίου, όπως την αφηγείται η CIA! 4 απόρρητα υπομνήματα

Εικόνα
Επ’ ευκαιρία της συμπλήρωσης 50 χρόνων από την εκδήλωση του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών στις 21-4-1967, που οδήγησε στην επτάχρονη δικτατορία, παρουσιάζoυμε τέσσερα απόρρητα υπομνήματα της CIA που συντάχθηκαν την 21η Απριλίου κατά την εκδήλωση του απριλιανού πραξικοπήματος το 1967.

"Κεφαλλήνες τυροκόμοι" της Σωτηρούλας Γονατά-Μουστάκη

Εικόνα
Ο πολιτισμός ενός τόπου δεν είναι μόνο τα έργα τέχνης που γέννησε, ή οι προσωπικότητες που διαμόρφωσαν την πολιτική, οικονομική, πνευματική ζωή του. Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν την οικονομία του, οι επαγγελματικές δραστηριότητες των ανθρώπων, εκείνων των εκατοντάδων ανώνυμων ανθρώπων που πασχίζουν για την επιβίωση.

Μια συνέντευξη στην K Free Press

Εικόνα
Η συνέντευξη που ακολουθεί δόθηκε στον κ. Τάκη Βασιλάτο,για την εφημερίδα της Κεφαλονιάς "K Free Press" τον Οκτώβριο του 2016, και δημοσιεύτηκε εκείνη την εποχή στην εφημερίδα.  Ευχαριστώ πολύ τον κ. Βασιλάτο για τη συνέντευξη αυτή...

Για την "Υπερβατική Αφή" της Γαλάτειας Βέρρα

Εικόνα
Γαλάτεια Βέρρα, Υπερβατική Αφή , εκδ. Γαβριηλίδης, 2017 Παρουσίαση στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη, 2-12-2017 Σε μια συλλογή που κυριαρχεί η αγάπη, σε όλες της μορφές της, που ενώνονται στη μία εκείνη μορφή του ένθεου έρωτα, είναι μάλλον αντιδραστικό και ίσως μικρόψυχο εκ μέρους μου να ασχοληθώ με εκείνες τις πιο μοναχικές και σκοτεινές γωνίες αυτού του βιβλίου.

Τμήμα Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων: Ας μην το χάσουμε ΚΑΙ αυτό

Εικόνα
Παρακολουθώντας τις εξελίξεις που αφορούν στην τύχη του Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, σε σχέση με την επικείμενη συγχώνευση του ΤΕΙ με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, θα ήθελα επιγραμματικά να επισημάνω τα εξής:

Χριστούγεννα στο φως του λύχνου

Εικόνα
«Ελάτε, τώρα, να πέσετε, οχτώ η ώρα πήγε. Δεν μπορούμε να καίμε τσι λάμπες όλη νύχτα. Εσώθηκε το πετρέλαιο». «Άσε μας μάνα να κάτσομε λίγο, ίσα να ’ρτει ο πατέρας!». Συνήθως ο μεγαλύτερος αναλαμβάνει την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών. Αλλά ο Λευτέρης έχει γλαρώσει δίπλα στη γωνιά που καίνε τα ξύλα. Φαρομανούσε όλο το απόγευμα στην αυλή να παίζει με το σκύλο.

Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στην Κεφαλονιά (Απογραφή 1923)

Εικόνα
Ο Αγγελο-Διονύσης Δεμπόνος με το πολύτιμο συγγραφικό του έργο έχει συμβάλει τα μέγιστα στην αποτύπωση όχι μόνο της πολιτικής και πολιτισμικής, αλλά και της κοινωνικής μας ιστορίας, μέσα από επίπονη και πολύχρονη έρευνα σε πρωτότυπες πηγές (αρχειακό υλικό και τύπο της εποχής). 

Οι Προσολωμικοί ποιητές με τη ματιά του Γιώργου Ανδρειωμένου

Εικόνα
Γιώργος Ανδρειωμένος Η «Μασσαλιώτιδα» στα Επτάνησα. Ξαναδιαβάζοντας τους «Προσολωμικούς» ποιητές   Σελίδες 272, Αθήνα: Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, 2016 Aux armes, citoyens, Formez vos bataillons, Marchons, marchons ! Qu'un sang impur Abreuve nos sillons !

Κάτε Ιακωβάτου-Τουλ: Ένας μονόλογος

Εικόνα
Ο μονόλογος αυτός παρουσιάστηκε, εμπλουτισμένος με αποσπάσματα από το ημερολόγιο της Κάτε Ιακωβάτου-Τουλ και άλλο αρχειακό υλικό, στον κήπο της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης Ληξουρίου, στις 3 Αυγούστου 2017, σε σκηνοθεσία της Σοφίας Δελλαπόρτα και με την Κατερίνα Μαγδαληνού στο ρόλο της Κάτε Ιακωβάτου-Τουλ, της ιδρύτριας της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης (βλ. εικόνα)

Μια ληξουριώτικη κωμωδία του 1883

Εικόνα
«Ο στρατιώτης γαμβρός» Μια ληξουριώτικη κωμωδία του 1883 Στην επτανησιακή συλλογή της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ληξουρίου – Μουσείου Τυπάλδων-Ιακωβάτων, με αριθμό εισαγωγής 6094, υπάρχει το θεατρικό έργο του Κοσμά Μοντεσάντου Καναλέτη Ο στρατιώτης γαμβρός.

Η εξέλιξη του πληθυσμού της Κεφαλονιάς (1500-2011)

Εικόνα
Ο παρακάτω πίνακας βασίζεται σε στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (πρώην Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος), και του ιστοριοδίφη της Κεφαλονιάς Ηλία Τσιτσέλη. Για κάθε χρονολογία υπάρχει και η σχετική αναφορά στην πηγή που εντοπίστηκε

Για τα εγκλήματα του κομμουνισμού

Εικόνα
Δυο κουβέντες για τη μεγάλη συζήτηση γύρω από τα "εγκλήματα των κομμουνιστικών καθεστώτων", με αφορμή τη σχετική σύνοδο της Εσθονίας. Κομμουνιστικά καθεστώτα δεν υπήρξαν ποτέ, ποτέ κανένα κράτος δεν έφτασε στο στάδιο του κομμουνισμού, όπως το περιγράφει ο Μαρξ. Το ορθό είναι να μιλάμε για σοσιαλιστικά καθεστώτα.

Η Κεφαλονιά για τον παπα-Γεράσιμο

Εικόνα
Για το λαό της Κεφαλονιάς ο Μάιος και ο Ιούνιος του 2015 ήταν συμπυκνωμένος χρόνος μεγάλης χαράς και ανείπωτης θλίψης. Μέσα σε περίπου τριάντα μέρες οι κάτοικοι του νησιού μας πανηγύρισαν για την εκλογή του Γεράσιμου Φωκά στη θέση του Μητροπολίτη Κεφαλληνίας και δέχθηκαν το μεγάλο σοκ της ξαφνικής του απώλειας. Προσωπικά, δεν θυμάμαι στη μικρή μας κοινωνία αυτά τα δυο διαμετρικά αντίθετα συναισθήματα να έχουν εκφραστεί τόσο μαζικά, τόσο ομόθυμα, τόσο έντονα.

Τα κεφαλονίτικα της ξενιτιάς

Εικόνα
"Επιβιώσεις στοιχείων της ελληνικής λαϊκής κουλτούρας στις κοινότητες της Ελληνικής Διασποράς τον 20ο-21ο αιώνα. Η περίπτωση Κεφαλονιάς-Ιθάκης". Οι Κεφαλονίτες και οι Ιθακήσιοι ακολούθησαν το παράδειγμα της υπόλοιπης Ελλάδας ως χώρας προέλευσης οικονομικών μεταναστών στις χώρες του εξωτερικού κατά τη διάρκεια του εικοστού αιώνα. Οι μεγαλύτερες μεταναστευτικές ροές μάλιστα δεν κατευθύνονται προς περιοχές στις οποίες το κεφαλονίτικο και θιακό στοιχείο είχε έντονη παρουσία τους προηγούμενους αιώνες (όπως ο Βόρειος Εύξεινος, οι παραδουνάβιες περιοχές, η Μασσαλία, η Βρετανία, η ιταλική χερσόνησος, η Πόλη και η Σμύρνη, η Αλεξάνδρεια).

Δυο λόγια για την "Ιστορία ενός Γαλόπουλου" του Ανδρέα Λασκαράτου

Εικόνα
Το 1924 κυκλοφορούν στην Αθήνα, από τον εκδοτικό οίκο «Ελευθερουδάκης», τα «Ήθη, έθιμα και δοξασίες της Κεφαλονιάς» του Ανδρέα Λασκαράτου. Έχουν περάσει 23 χρόνια από τον θάνατό του (1901) και 38 χρόνια από την έκδοση του τελευταίου εν ζωή βιβλίου του («Ιδού ο άνθρωπος», 1886). Στην «ειδοποίηση» του βιβλίου ο Λασκαράτος αναφέρει: «Η εύρεση, ή άλλως η φαντασία σε τούτες μου τες μικρές διήγησες, είναι όλη εις την ραφήν της ύλης. Η ύλη είναι ιστορική, οποίαν την είδα στην κοινωνίαν.

Ο δράκος του Αίνου

Εικόνα
Κανελλίνα Μενούτη, Χρήστος  Χριστόπουλος «Ο Δράκος του Αίνου» Εικονογράφηση:  Θανάσης Γκιόκας, Εκδόσεις Αιγιαλός, Αργοστόλι 2015, σελ. 16. Οι «συμβατικοί» τρόποι προσέγγισης του λαϊκού μας πολιτισμού συχνά δυσκολεύονται να προσεγγίσουν το πιο ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας, τα παιδιά, την καινούρια γενιά, εκεί που θα κριθεί τι είναι εκείνο που θα επιβιώσει από το πολιτισμικό «κεκτημένο» που μεταδίδεται από τη μία γενιά στην άλλη. Αυτό που ονομάζουμε «παράδοση» διηθίζεται στο πρίσμα της καινούριας γενιάς. Άλλοτε χάνεται, άλλοτε επιβιώνει. Τα έθιμα, οι λαϊκές διηγήσεις, τα δημοτικά τραγούδια δεν μπορούν να «αναβιώσουν». Είτε εξακολουθούν να ζουν, είτε πεθαίνουν.

Ἃλς η Ομηρική, Θάλασσα η Ελληνική

Εικόνα
Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική. το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου... Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου… Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον εστί. Εν αρχή ην η θάλασσα. Το γαλάζιο του πλανήτη. Η γαλήνη, η σιωπή της, ο φλοίσβος κι ο αχός του οργισμένου κύματος. Το φως που τη χαϊδεύει, και τα σκοτεινά νερά της. Η αύρα της, κι οι μεγάλες της τρικυμίες. Οι σταλαγματιές της στο πρόσωπό σου και η οργή των κυμάτων της που χτυπούν το ναυαγό. Η ρέμβη της νηνεμίας κι η απόγνωση της καταιγίδας. Η καλοκαιρινή της δροσιά και το άγνωστο του ορίζοντα. Η πατρίδα κι η ξενιτιά. Το ταξίδι κι ο προορισμός. Η ζωή.

Στο Λιθόστρατο της μικρής μας πόλης. Μια νουβέλα της Μαρίας Τσιμά

Εικόνα
Ένας δρόμος-κοινωνικό δίκτυο Μαρία Τσιμά, Το Λιθόστρατο, Αθήνα: Στερέωμα, 2017, σελ. 131. Παρουσίαση στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη Αργοστολίου, 16/6/2017 Κάποτε λεγόταν «οδός Κράνης» από το όνομα της αρχαίας πόλης που βρισκόταν ψηλά, πάνω από τη λιμνοθάλασσα του Κούταβου. Χώμα, κιμιλιά, και αργότερα κυβόλιθοι. Το Λιθόστρωτο, ή «Λιθόστρωτο», ο κεντρικός εμπορικός δρόμος της μικρής μας πόλης. Μια μεγάλη περαντζάδα, από την παλιά, βενετσιάνικη πόλη με τα στενά δρομάκια, που περνούσε και περνά από την παλιά πλατεία Ελευθερίας, την Πλατεία Καμπάνας, εκεί που κάποτε κάηκε το λίμπρο ντ’ όρο.

Κεφαλονίτες Λογοτέχνες 1990-σήμερα: πρώτη απόπειρα καταγραφής

Εικόνα
Η λογοτεχνική παραγωγή Κεφαλονιτών και Ιθακησίων 1990-2017 Πρώτη απόπειρα καταγραφής Ηλίας Α. Τουμασάτος (Στο πλαίσιο της παρουσίασης του περιοδικού ΚΥΜΟΘΟΗ από τον Σύνδεσμο Φιλολόγων Κεφαλονιάς και Ιθάκης, Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη Αργοστολίου, Τετάρτη 7 Ιουνίου 2017) Σκοπός αυτής της πρώτης (και οπωσδήποτε ατελούς) καταγραφής της σύγχρονης λογοτεχνικής παραγωγής της Κεφαλονιάς είναι να αποκρυσταλλωθεί ένας πρώτος χάρτης της τοπικής μας λογοτεχνίας όπως διαμορφώνεται μέσα από την εκδοτική δραστηριότητα. Για να συνταχθεί ο κατάλογος έγινε διεξοδική έρευνα στους καταλόγους των τοπικών βιβλιοθηκών, της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Επίσης μελετήθηκαν σε περιορισμένη έκταση τα αρχεία των τοπικών ηλεκτρονικών ΜΜΕ και προσωπικές ιστοσελίδες των τοπικών μας συγγραφέων.

"Σώμα πτυχώσεων": Μια συνάντηση με ποιήματα της Μαρίας Βλάχου

Εικόνα
«Σώμα πτυχώσεων» Μια συνάντηση με ποιήματα της Μαρίας Βλάχου (Μαρία Βλάχου, Σώμα πτυχώσεων, Αθήνα: Περισπωμένη, 2016, σελ. 83) Είναι στ’ αλήθεια παράξενο το συναίσθημα να γνωρίζεις έναν άνθρωπο μέσα από τις λέξεις του. Ιδιαίτερα όταν είσαι γείτονάς του. Κι όταν η κοινή σας γειτονιά είναι γεμάτη από φωνές παιδιών. Των παιδιών που, νήπια ακόμα, είχαν για πρώτη δασκάλα τους τη Μαρία, που σιγά σιγά οι παιδικές τους φωνές έγιναν εφηβικές, και που εσύ, ο καθηγητής του Λυκείου, όταν τα αποχαιρετάς έχουν πια γίνει γυναίκες και άντρες. Αν μέσα μας λοιπόν κουβαλάμε κάτι από τους δασκάλους μας, η πρώτη μου γνωριμία με τη Μαρία έρχεται μέσα από τους μαθητές της που πέρασαν από τις χαρούμενες αίθουσες του νηπιαγωγείου και έφτασαν στις πιο μουντές αίθουσες του λυκείου.

Ανδρέας Λασκαράτος: Η μοναξιά του ποιητή

Εικόνα
Ανδρέας Λασκαράτος: Η μοναξιά του ποιητή Ηλίας Τουμασάτος Ομιλία στα «Λασκαράτεια Δρώμενα», Ληξούρι 29-7-2016             Το 1845 ο Ανδρέας Λασκαράτος, σε ηλικία 34 ετών, ένα χρόνο πριν παντρευτεί και έντεκα χρόνια πριν τη θύελλα που θα ξεσηκωθεί με την έκδοση των «Μυστηρίων της Κεφαλονιάς», γράφει το ποίημα « Στη μοναξιά του κάμπου ». Ο ποιητής είναι μόνος του στον κάμπο, με μοναδική του συντροφιά την καρδιά του, συντροφιά που χαρακτηρίζει «την καλύτερη του κόσμου». Αυτή, η «πιστή συντρόφισσά μου» λέει «δε δίνει υποψιές της φαντασιάς μου», «δε χολοταράζει τ’ άντερά μου» και είναι «όλη για με, κι όλη δική μου». Μερικές στροφές πιο κάτω λέει πως εκείνες τις στιγμές της απόλυτης μοναξιάς

Αγκώνας: Πρόσωπα στην Ιστορία

Εικόνα
Αγκώνας: Πρόσωπα στην Ιστορία Αγκώνας, 9/7/2016, ‘Εκθεση στο «Παλιό Λιτρουβιό» του Σίμου Μαρκαντωνάτου Ηλίας Τουμασάτος Τοπίο κρυμμένο ανάμεσα σε βουνά, απότομους γκρεμούς, με μια μεγάλη ακρογιαλιά και δυτικούς ανέμους να το χτυπούν αλύπητα το χειμώνα, η περιοχή του Αγκώνα, αλλά και τα γύρω χωριά. στο πέρασμα του χρόνου έχει αναδείξει ανθρώπους που άφησαν το δικό τους στίγμα στην πολιτική, στην τέχνη, στην επιστήμη, στη λογοτεχνία, στον γραπτό λόγο, στο θέατρο.

Σαν γλυκό του κουταλιού

Εικόνα
Τα παραμύθια μοιάζουν με βαζάκια γλυκό του κουταλιού, κάπου εκεί πάνω, στα ψηλά ράφια του ντουλαπιού. Όλοι όταν είμαστε παιδιά έχουμε σκαρφαλώσει σε κάποιο σκαμνί για να φτάσουμε εκεί που η μάνα μας νόμιζε ότι είχε κρύψει τον απαγορευμένο καρπό. Και φροντίζαμε να τρώμε λίγο λίγο, για να μη φανεί η απώλεια από το βάζο, αλλά και για να μην τελειώσει το γλυκό, όπως και το παραμύθι.

Κουβεντιάζοντας με ποιήματα της Γαλάτειας Βέρρα

Εικόνα
Κουβεντιάζοντας με ποιήματα της Γαλάτειας Βέρρα Παρουσίαση του βιβλίου της « Τροχιές πορφυρές » (Εκδ. Γαβριηλίδη, Αθήνα, 2015) Αργοστόλι,  Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη, Τετάρτη 25/5/2016 Ηλίας Τουμασάτος Διαβάζοντας τα ποιήματα της Γαλάτειας Βέρρα σκέφτηκα πως θα προτιμούσα, αντί για μια φιλολογική προσέγγιση, να κουβεντιάσω μαζί τους. Γίνεται να κουβεντιάσεις άραγε μ’ ένα ποίημα; Ίσως και να γίνεται, ίσως και να συμβαίνει πάντα όταν βρίσκεσαι στη μεριά του αναγνώστη, όταν αντικρίζεις τις λέξεις, και ψάχνεις μέσα από τις φωνές που αντηχούν να βρεις κάτι δικό σου. Σ’ αυτό το κείμενο λοιπόν θα σας παρουσιάσω την «απομαγνητοφώνηση» ενός μέρους από αυτή τη συνομιλία. Δηλαδή, τη συνάντηση με τους στίχους, τις λέξεις και τους ήχους, όπως την έζησε ένας απλός αναγνώστης.